18 marca 2019 r. naszą kolejną „wyprawą w teren” było zwiedzanie Stacji Filtrów w Warszawie. Po terenie filtrów oprowadzał nas p. Tomasz Zapiec, przedstawiając historie powstania filtrów i odpowiadając na wiele naszych pytań. Pierwsze kroki skierowaliśmy do majestatycznej wykonanej z czerwonej cegły wysokiej na ok. 40. metrów wieży ciśnień. Zbudowana w latach 1885-1886 zapewniała odpowiednie ciśnienie wody doprowadzanej wodociągiem do użytkowników. Działała do 1924 r. Szczęśliwie w czasie ostatniej wojny nie poniosła większego uszczerbku. Następnie przeszliśmy do Muzeum Wodociągów i Kanalizacji mieszczącego się w dawnym budynku technicznym nr 2. Do 1923 r. mieściły się tu pompy parowe, które pracowały do 1958 r. W tym miejscu zgromadzone są wszystkie ważne dokumenty i eksponaty związane z historią budowy i obecnym funkcjonowaniem stacji filtrów i wodociągów. Duże wrażenie robi stacja filtrów powolnych (1883-1926), ma malownicze sklepienie żaglowe z czerwonej cegły wsparte na granitowych podporach. Obiekt techniczny – a taka dbałość o walory estetyczne! Warszawska Stacja Filtrów została ustanowiona w 2012 r. zabytkiem historii. Obszar filtrów zajmuje 30 hektarów, na którym posadowiono wiele obiektów. My z konieczności zobaczyliśmy tylko niewielki, dostępny do zwiedzania fragment.
Ogromne zasługi w budowie filtrów i wodociągów miał Sokrates Starynkiewicz carski generał „pełniący obowiązki” prezydenta Warszawy w latach 1875-1892. W ciągu 17 lat uczynił z ówcześnie zaniedbanej i zacofanej Warszawy miasto ze wszech miar nowoczesne. Był człowiekiem uczciwym, pracowitym, otwartym na nowe rozwiązania techniczne, szanowanym przez społeczeństwo Warszawy, co budziło niepokój w kręgach notabli carskich w Moskwie nazywających go pogardliwie „spolaczonym liberałem”. S. Starynkiewicz zaangażował do realizacji swojego pomysłu budowy wodociągów i kanalizacji najsławniejszego w tym czasie w Europie projektanta w tej dziedzinie Williama Lindleya, który w ciągu 2 lat opracował projekt budowy, realizowany w następnych latach (1883-1904) przez jego synów: Williama Heerleina i Josepha. Projekt i realizacja w takim stopniu wyprzedzały stan wiedzy technicznej w tamtym czasie, że wiele obiektów, mimo upływu 130 lat nadal jest użytkowane zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem i służy mieszkańcom Warszawy
Wynieśliśmy z tej wizyty oprócz wiedzy o historii i funkcjonowanie warszawskiego systemu wodociągów i kanalizacji stanowcze zapewnienie p. Tomasza, że woda (zimna) płynąca z naszych kranów jest doskonałej jakości i bez obaw (jak dawniej bywało) możemy ją pić bez przegotowania. Smacznego!
Opracowała: Janina Choińska
-
- Filtry
