Wrzesień – symbol pięknej polskiej jesieni, był inspiracją do organizowania ekumenicznych wyjazdów studyjnych i mniejszych o charakterze seminaryjno – turystycznym z udziałem wolontariuszy. Do takich należy wyjazd 18 września 2014 r. do Ciechanowa i Gołotczyzny. Zespół Literacki EUTW odwiedzając miejsca związane z poetami, pisarzami, postanowił zwiedzić literackie Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie.
Naszą wyprawę zaczęliśmy od zwiedzenia wystawy „Fakty i Mity Ciechanowskiego Zamku” która została zorganizowana przez Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Burzliwa historia Zamku Książąt Mazowieckich jest odbiciem losów Mazowsza, narodu i państwa polskiego. Zamek zbudowany w II poł. XIV wieku przez księcia Siemowita III na niedostępnym terenie bagnistej rzeki Łydynia był praktycznie nie do zdobycia, nigdy nie został zajęty, chociaż Krzyżacy wielokrotnie próbowali go sforsować. Z chwilą wygaśnięcia linii Piastów w 1526 r. zaczęła się dewastacja obiektu przez starostów królewskich. Spalony w czasie wojen szwedzkich w II poł. XVII wieku, zamek nigdy nie został odbudowany. Próby remontu podjęto dopiero w XX wieku. W latach 1955 – 1988 prowadzono na zamku prace archeologiczne i konserwatorskie. Próby rewitalizacji zamku napotkały na opór części społeczeństwa, nadal trwa spór o wygląd zamku. Powstał w końcu projekt odbudowy który jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu Województwa Mazowieckiego.
Kolejnym etapem wycieczki – Muzeum Pozytywizmu w Gołotczyźnie które powstało w 1962 r. Od 1998 r. opiekę nad Gołotczyzną przejęło Muzeum Szlachty Mazowieckiej. Kompleks muzealny stanowią usytuowane na terenie zabytkowego i malowniczego parku willa „Krzewnia” w której mieszkał i pracował Aleksander Świętochowski – pisarz, czołowy przedstawiciel pozytywizmu, dworek Aleksandry Bąkowskiej, zabudowania gospodarcze i budynki szkoły rolniczej z pocz. XX wieku. Zespół parkowo – dworkowy jest pięknie rozplanowany na pow. 5 ha, niemal wklejony w krajobraz polskich mazowieckich pól. W „Krzewni” zachował się oryginalny wystrój wnętrz, wyposażenie gabinetu i osobiste rzeczy pisarza, oraz biblioteka z bogatym księgozbiorem Świętochowskiego.
Zwiedzając kolejne pomieszczenia, poznajemy życie i zwyczaje ludzi tu żyjących. W zbiorach Muzeum znajduje się duża część archiwum literackiego pisarza, jego korespondencje, fotografie i inne pamiątki. W pobliżu „Krzewni” stoi dworek w którym mieszkała dziedziczka dóbr w Gołotczyźnie Aleksandra Bąkowska, wybitna działaczka społeczna, świetnie wykształcona kobieta, twórczyni szkoły rolniczej dla dziewcząt. Dwór był zbudowany z myślą o przeznaczeniu na placówkę oświatową. W dworku znajduje się stała ekspozycja „szlachta mazowiecka w malarstwie i wnętrzach” która wprowadza w atmosferę przełomu XIX i XX wieku. Znajduje się tu galeria malarstwa portretów szlacheckich i dzieła artystów działających na Mazowszu: malarstwo braci Adama i Jana Ciemniewskich, malarstwo i biżuteria artystyczna Olgierda Vetesco, współczesne malarstwo i rzeźba Józefa Piwowara.
Po zwiedzeniu części muzealnej, przy pięknej, słonecznej pogodzie w scenerii złotej jesieni, w parku, trwały dalej dyskusje na temat organizacyjne pracy wolontariuszy połączone refleksjami z życia szlachty w zwiedzanym obiekcie przy grillu zorganizowanym przez Dyrekcję Muzeum Szlachty Mazowieckiej.
